[Comic Club 11/2006] กฎหมายลิขสิทธิ์เล็กๆ น้อยๆ ในผลงาน

แนะนำเทคนิคเบาๆ ที่จะช่วยอัพเกรดฝีมือการวาดการ์ตูนสำหรับนักวาดมือใหม่

Moderator: B.Comics, พี่บี

ตอบกลับโพส
ภาพประจำตัวสมาชิก
honeynut
โพสต์: 129
ลงทะเบียนเมื่อ: ศุกร์ 12 พ.ค. 2006 1:01 pm
ที่อยู่: Lake of Souls
ติดต่อ:

[Comic Club 11/2006] กฎหมายลิขสิทธิ์เล็กๆ น้อยๆ ในผลงาน

โพสต์ โดย honeynut »

รูปภาพ

สวัสดีค่ะ ผู้อ่านทุกท่าน

นั่งพิมพ์ไปก็มองปฏิทินไป เวลาผ่านไปเร็วจริงๆ ไม่รู้ว่าคิดเหมือนเรารึเปล่า แต่ละสัปดาห์ผ่านไปเร็วมากๆ แค่ก้มหน้าก้มตาทำงานพักเดียวก็ผ่านไปเป็นสัปดาห์ เป็นเดือนแล้ว บางทีเรื่องที่คิดว่า "อีกตั้งนานแน่ะ เอาไว้ก่อนค่อยทำ" มันก็ถึงเวลาต้องเสร็จแบบไม่ทันตั้งตัว เร่งซะจนหัวฟู แหะ ดินพอกหางหมู อันนี้ไม่ดีนะคะอย่าทำตาม ^ ^'
อ้อ ช่วงนี้อากาศชักจะเย็นลง ไม่รู้จะเป็นหน้าหนาวได้นี่วันเนอะ ยังไงก็ดูแลสุขภาพให้ดีด้วยนะคะ ดีเดือนเดียวก็หมดปีแล้ว เดี๋ยวจะไม่มีแรงเที่ยวปีใหม่ อิอิ
เราเคยแนะนำเรื่องเกี่ยวกับการวาดและการทำเวบไปบ้างแล้ว ทีนี้เรามาคุยกันเกี่ยวกับเรื่องเกี่ยวกับการนำภาพในเวบไซต์ไปใช้กันนะคะ บางคนอาจสงสัยว่า เวลาเข้าเวบแกลอรี่มักจะเห็นว่าแทบทุกเวบแปะภาพ หรือข้อความห้ามนำรูปภาพไปใช้โดยไม่ได้รับอนุญาต ลองอ่านบทความด้านล่างนี้ดูนะคะ

ภาพการ์ตูนที่จะพูดในเล่มนี้ก็มีอยู่สองแบบค่ะ
1. ภาพที่เป็นลิขสิทธิ์ของสำนักพิมพ์ (Official) หรือบริษัทต่างๆ ซึ่งจะเป็นภาพที่ได้ถูกต้นสังกัดซื้อลิขสิทธิ์ไปแล้ว อย่างพวกภาพใน
อนิเมชั่น หรือภาพการ์ตูนของบริษัทต่างๆ ที่เราเคยเห็นกัน
2. ภาพที่วาดโดยไม่ได้ขึ้นกับสำนักพิมพ์ (non-official) อาจจะวาดโดยนักเขียนที่มีสังกัดแล้ว หรือยังไม่มีก็ได้ แต่ภาพๆ นั้นยังไม่ได้ถูกบริษัทไหนจับจอง

รูปภาพ
แน่นอนว่าในโลกนี้ย่อมมีคนที่ต้องการแสวงหาผลประโยชน์ให้ตัวเอง แบบยิ่งง่ายยิ่งดี ยิ่งมากยิ่งชอบ ก็ย่อมมีการนำเอารูปที่คนอื่นวาดแล้วเห็นว่าสวยดีก็เลยเซฟไปทำของขาย หรือแอบอ้างเป็นผลงานของตน กฎหมายลิขสิทธิ์มีไว้เพื่อป้องกันกลุ่มคนเหล่านี้ล่ะค่ะเอาล่ะ มาดูโน๊ตย่อกฎหมายลิขสิทธิ์กันนิดนึงนะคะ เข้าไปดูฉบับเต็มได้ที่ http://www.ipthailand.org/dip/index.php จะมีไฟล์ word ให้ดาวน์โหลดมาอ่านประดับความรู้ และต่อสู้เพื่อปกป้องผลงานของตัวเองได้ค่ะ

รูปภาพ
มาตรา ๖ งานอันมีลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัตินี้ ได้แก่ งานสร้างสรรค์ประเภทวรรณกรรม นาฏกรรม ศิลปกรรม ดนตรีกรรม โสตทัศนวัสดุ ภาพยนตร์ สิ่งบันทึกเสียง งานแพร่เสียงแพร่ภาพ หรือ งานอื่นใดในแผนกวรรณคดี แผนกวิทยาศาสตร์ หรือแผนกศิลปะของผู้สร้างสรรค์ ไม่ว่างานดังกล่าวจะแสดงออกโดยวิธีหรือรูปแบบอย่างใดการคุ้มครองลิขสิทธิ์ไม่คลุมถึงความคิด หรือขั้นตอน กรรมวิธี หรือระบบ หรือวิธีใช้หรือ ทำงาน หรือแนวความคิด หลักการ การค้นพบ หรือทฤษฎีทางวิทยาศาสตร์ หรือคณิตศาสตร์

ว่ากันง่ายๆ คืองานที่ใช้ความคิดของมนุษย์คิด หรือประดิษฐ์ขึ้นมาไม่ว่าสาขางานใดๆ ล้วนมีลิขสิทธิ์ค่ะ
ส่วนงานที่ไม่มีลิขสิทธิ์ก็ได้แก่
มาตรา ๗ สิ่งต่อไปนี้ไม่ถือว่าเป็นงานอันมีลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัตินี้
(๑)ข่าวประจำวัน และข้อเท็จจริงต่าง ๆ ที่มีลักษณะเป็นเพียงข่าวสารอันมิใช่งานในแผนกวรรณคดี แผนกวิทยาศาสตร์ หรือแผนกศิลปะ
(๒)รัฐธรรมนูญ และกฎหมาย
(๓)ระเบียบ ข้อบังคับ ประกาศ คำสั่ง คำชี้แจง และหนังสือตอบโต้ของ กระทรวง ทบวง กรม หรือหน่วยงานอื่นใดของรัฐหรือของท้องถิ่น
(๔)คำพิพากษา คำสั่ง คำวินิจฉัย และรายงานของทางราชการ
(๕)คำแปลและการรวบรวมสิ่งต่าง ๆ ตาม (๑) ถึง (๔) ที่กระทรวง ทบวง กรม หรือหน่วยงานอื่นใดของรัฐหรือของท้องถิ่นจัดทำขึ้น

รูปภาพ
สำหรับผู้สร้างสรรค์ผลงาน
แค่เราสร้างผลงานในไทย หรือประเทศที่ใช้อนุสัญญาฉบับเดียวกัน (ถ้าเป็นบริษัทก็ต้องจดทะเบียนในไทย) เราก็ได้สิทธิ์นั้นแล้วค่ะ!!
งานที่ทำการดัดแปลงมาโดยการดัดแปลงนั้นไม่ได้กระทบถึงลิขสิทธิ์เจ้าของต้นฉบับจริง ก็เป็นลิขสิทธิ์ของเราได้เหมือนกัน เอาง่ายๆคือว่าวาดการ์ตูนแล้วเส้นไปคล้ายคนอื่นนิดหน่อยๆ โดยไม่ตั้งใจ ไม่เป็นไรค่ะ ส่วนใหญ่ก็เริ่มต้นจากการเลียนแบบทั้งนั้นแต่ถ้าเจตนาให้คล้ายอันนี้ผิดนะคะ

สำหรับผลงานที่ขายให้กับบริษัท
แม้ว่าจะขายไปแล้ว แต่ลิขสิทธิ์ยังเป็นของผู้วาดอยู่ ผู้ว่าจ้างมีสิทธิ์เผยแพร่ได้ตามสมควร เว้นแต่จะทำสัญญายกลิขสิทธิ์ให้ผู้ว่าจ้างไปด้วย อันนั้นถือว่าลิขสิทธิ์เป็นของผู้ว่าจ้าง ถ้าหากเป็นงานที่ทำตามคำสั่ง (ประมาณว่านายจ้างบอกมาว่าต้องการยังไงแล้วเราก็วาดตาม) อันนั้นให้ถือว่าลิขสิทธิ์เป็นของผู้ว่าจ้างเช่นกัน

รูปภาพ
"ทำซ้ำ" หมายความรวมถึง คัดลอกไม่ว่าด้วยวิธีใด ๆ เลียนแบบ ทำสำเนา ทำ แม่พิมพ์ บันทึกเสียง บันทึกภาพ หรือบันทึกเสียงและภาพ จากต้นฉบับ จากสำเนาหรือจากการโฆษณา ในส่วนอันเป็นสาระสำคัญ ทั้งนี้ ไม่ว่าทั้งหมดหรือบางส่วน สำหรับในส่วนที่เกี่ยวกับโปรแกรมคอมพิวเตอร์ให้หมายความถึงคัดลอกหรือทำสำเนาโปรแกรมคอมพิวเตอร์จากสื่อบันทึกใด ไม่ว่าด้วยวิธีใด ๆ ในส่วน อันเป็นสาระสำคัญ โดยไม่มีลักษณะเป็นการจัดทำงานขึ้นใหม่ ทั้งนี้ ไม่ว่าทั้งหมดหรือบางส่วน

"ดัดแปลง" หมายความว่า ทำซ้ำโดยเปลี่ยนรูปใหม่ ปรับปรุงแก้ไข เพิ่มเติม หรือจำลองงานต้นฉบับในส่วนอันเป็นสาระสำคัญโดยไม่มีลักษณะเป็นการจัดทำงานขึ้นใหม่ ทั้งนี้ ไม่ว่า ทั้งหมดหรือบางส่วน

ยกตัวอย่างง่ายๆ ก็คือ สมมติว่าเราชอบอ่านนานะมากๆ พอจะเขียนการ์ตูนบ้างก็ลอกเลย มุมนี้สวย มุมนั้นสวย ก็วาดออกมาซะเหมือน นี่คือทำซ้ำ ถ้าแอบๆ วาดอยู่ที่บ้านก็ไม่มีปัญหาหรอกค่ะ แต่ถ้าเอามาให้เพื่อนดู เอามาแปะลงบล็อคแล้วบอกว่าฉันคิดเอง ถ้าถูกจับได้ก็มีอายล่ะ การเอารูปคนอื่นไปบอกใครต่อใครว่าวาดเองนี่ก็เรียกว่าทำซ้ำ ได้นะคะ แต่ถ้าชอบนานะเหมือนกัน แล้วไปฝึกวาดจนเกิดสไตล์ของตัวเอง แล้วมาวาดการ์ตูน โดยอาจมีการเปิดนานะดูบ้างระหว่างวาดเพื่อเป็นกำลังใจ หรือกลัวจะวาดผิด อันนี้คือ ดัดแปลงค่ะ เอาง่ายๆ คือ ลอกอย่างมีเทคนิด อย่าให้เหมือนนั่นเอง :b


การที่เซฟเอาภาพวาดของคนอื่นไปหาผลประโยชน์ใส่ตัว ไม่ว่าจะเอาไปขาย หรือเอาไปแอบอ้าง ก็ผิดเต็มๆ อยู่แล้ว สำหรับการเอาภาพไปแต่งเวบ แต่งบล็อก โดยไม่ได้ขอก่อนตามที่เจ้าของภาพได้บอกไว้ นั่นก็ถือได้ว่าละเมิดค่ะ คงไม่มีใครมาขึ้นโรงขึ้นศาลเพื่อฟ้องเอาความกับกรณีเล็กๆ เช่นนี้ แต่ก็ต้องระวังค่ะ อย่างน้อยทุกคนก็รู้ว่า ภาพๆ นั้นไม่ได้อยู่ๆ เกิดเป็นไฟล์ เป็นกระดาษขึ้นมาเอง หากแต่มันต้องมีคนวาดถึงจะเป็นรูปภาพได้ ฉะนั้นภาพๆ นั้นย่อมมีเจ้าของนะคะ

รูปภาพ
ก็เพราะว่าภาพ Official นั้นเป็นภาพสาธารณะไปแล้วไงคะ บางภาพก็เป็นลิขสิทธิ์ของบริษัทไปแล้ว ภาพเหล่านี้ยิ่งโปรโมทให้ยิ่งดี ตราบใดที่ยังไม่มีผู้เอาไปหาประโยชน์จากภาพนั้น ทางบริษัทเขาก็ไม่ออกมาเรียกร้องอะไร แต่ภาพ Non-Official หรือภาพที่เราเห็นได้ในแกลอรี่ส่วนตัวของนักวาดทั้งหลาย ซึ่งแทบทุกคนได้ติดข้อความห้ามนำไปใช้ไว้ในที่สะดุดตาภายในเวบเรียบร้อยแล้ว ไม่ว่าผู้เยี่ยมชมจะสนใจอ่านหรือไม่ แต่นั่นคือ ใบสัญญา สิ่งที่ต้องการไม่ใช่เงิน แต่คือการให้เกียรติในผลงานและผู้วาดด้วยการทำตามสัญญาที่ผู้วาดได้แจ้งไว้

รูปภาพ
อันนี้ขอเอาความรู้สึกส่วนตัวมาบอกละกันนะคะ คือว่า ทำเวบขึ้นมาก็อยากให้คนเข้ามาดูภาพของเราที่เวบมากกว่าค่ะ ภาพบางภาพเราไม่ต้องการให้เป็นสาธารณะจนเกิดไปนักเพราะไม่อยากถูกเม้าท์โดยที่เราก็ไม่ได้เป็นคนโพสต์ ยิ่งถ้าโพสต์แบบไม่ได้ให้เครดิต มันรู้สึกเหมือนคนโพสต์เห็นภาพเรา และตัวเราเป็นอากาศธาตุ (ขนาดนั้นเชียว) แอบน้อยใจใจมากกว่าที่จะดีใจนะคะ

รูปภาพ
มันก็ได้อยู่นะ แต่ลองย้อนกลับไปอ่านข้อเมื่อกี้อีกทีสิ จะได้เข้าใจคนวาดมากขึ้น ภาพบางภาพอาจไม่เหมาะสมกับเยาวชน หรือเป็นภาพที่เจ้าของอยากจะแบ่งปันให้คนที่ชอบอะไรเหมือนกันๆ ได้ดูเท่านั้น บางเวบถึงกับใส่รหัสผ่านไว้เลย (แต่ก็ยังเห็นมีคนเอามาโพสต์) ถ้าสมมติว่าชอบเวบแกลอรี่เวบนั้นๆ จริงๆ โพสต์ลิงค์เวบนั้นๆ เอาก็ได้นะคะ ให้คนอื่นๆ ได้เข้ามาร่วมชื่นชมในนั้น และเจ้าของเวบเองก็จะได้ชื่นใจด้วย

รูปภาพ
ลองอ่านอันนี้ดูนะคะ
มาตรา 33
การกล่าว คัด ลอก เลียน หรืออ้างอิงงานบางตอนตามสมควรจากงานอันมีลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัตินี้ โดยมีการรับรู้ถึงความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในงานนั้น มิให้ถือว่าเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ ถ้าได้ปฎิบัติตามมาตรา 32 วรรคหนึ่ง
แปลอีกทีว่า การลอกเลียน อ้างอิงบางส่วนจาก Original เรื่องนั้นๆ โดยเราบอกว่าต้นแบบมาจากกใครไม่ถือว่าละเมิดลิขสิทธิ์
และ Fanart ก็ยังถือเป็น "การดัดแปลง" ดังที่กล่าวไปแล้วด้วยค่ะ

รูปภาพ
ไม่ยากเลยค่ะ ถ้าต้องการแค่นั้น... เมลไปขอเจ้าของสิคะ ลองมองหาในเวบ ต้องมีอีเมล์ที่ติดต่อได้อยู่แน่ โดยมากถ้าไม่เหลือบ่ากว่าแรงก็ให้กันล่ะค่ะ ถ้าต้องการให้เขาวาดภาพให้ ก็สามารถขอแลกภาพวาดกันได้ (ส่วนมากก็จะดองกันสนุกสนาน) แต่ถ้าเขาไม่ให้... หรือภาพที่อยากได้เป็นภาพที่ได้มาจาก Forward เมลก็ต้องทำใจนะคะ มองหาภาพที่ชอบเป็นอันดับรองๆ ก็แล้วกันเนอะ ^ ^

รูปภาพ
เอ่อ... ไม่ใช่นะคะ ตกลงกันไว้ว่าจะเอาไปทำอะไรก็ต้องเอาไปทำสิ่งนั้น ไม่ใช่ว่าขอไปแต่งเวบ แต่เอาไปโพสต์ที่โน่นที่นี่ ดีไม่ดีเอาไปพิมพ์เป็นลายเสื้อขายอีก (หา?) มันเสียความรู้สึกนะคะถ้าไปเจอเข้า มีเคืองแน่เลย แล้วจะพาลให้คนอื่นๆ ที่มาขอทีหลังอดไปด้วย เพราะเจ้าของภาพเข็ดซะแล้ว ^_^ll

มีหลายครั้งนะคะที่เห็นไม่เฉพาะคนไทยค่ะ ชาวต่างชาติยังเป็นเลยที่แอบเซฟเอาผลงานของคนอื่นแล้วไปแอบอ้างเป็นของตัวเอง เดี๋ยวนี้บางทีชางต่างชาตินี่แหละมาก๊อปปี้งานคนไทยซะเอง (จะดีใจดีมั้ยเนี่ย) เจ้าของภาพถ้าพบภาพของตัวเองถูกอ้างสิทธิ์ก็ต้องออกโรงทักท้วงบ้างนะคะ ถ้าไม่รุนแรงมากอาจจะไม่ต้องถึงกับไปด่ากัน แค่เมลไปเตือนกันในทางลับก็พอ ถ้าเขายังมีความละอายอยู่บ้างก็ต้องรีบแก้ไขตามที่เราร้องขอล่ะ

คนที่กำลังคิดจะทำ หรือทำอยู่ก็รีบๆ หยุดเสียนะคะ ไม่คุ้มหรอก จับไม่ได้ก็แล้วไป แต่ถ้าจับได้ก็เสียชื่อไปนานเลยนะคะ ถ้าเป็นไปได้ก็วาดเองเลยค่ะ หรือถ้าวาดไม่ได้.. การแต่งนิยาย การถ่ายภาพ และศิลปะด้านอื่นๆ ก็ถือเป็นการแสดงออกถึงจินตนาการได้ดีอีกวิธีหนึ่ง และก็ได้รับลิขสิทธิ์คุ้มครองไม่ต่างจากภาพวาดด้วย เชื่อว่าทุกคนมีศิลปะอยู่ในตัวทุกคน อย่าเพิ่งสรุปว่าตัวเองทำไม่ได้ก่อนที่จะลองพยายามนะคะ

รูปภาพ
พฤศจิกายน 2549
รูปภาพ
รูปภาพ

ตอบกลับโพส

ย้อนกลับไปยัง “แนะนำเทคนิคการวาดการ์ตูน”